زیگورات چغازنبیل

زیگورات چُغازَنبیل

معنی :

زیگورات به معنی جای بلند است

«چغازنبیل» که نام باستانی این بنا است، واژه‌ای محلی و مرکب از دو واژه «چُغا» .(در زبان لری به معنی «تپه») و زنبیل (به معنی «سبد») است که اشاره‌ای است به مکان معبد که تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه می‌کردند.

نیایشگاهی باستانی است که در زمان عیلامی‌ها و در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شده‌است.

چغازنبیل بخش به‌جامانده از شهر دوراونتش است و در نزدیکی شوش (شهر باستانی) در استان خوزستان قرار دارد.

این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. جامعه بین‌المللی برای آن ارزش استثنائی و جهانی قایل است.

برخی خاورشناسان چغازنبیل را نخستین ساختمان مذهبی ایران می‌دانند.

چغازنبیل در جنوب غربی ایران، در استان خوزستان و در شهرستان شوش واقع شده‌است.

این سازه در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش (شهر باستانی) و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، اما به دلیل واقع شدن در غرب رودخانه دز، مرز این دو شهرستان، در تقسیمات کشوری جزء شهرستان شوش محسوب می‌گردد.

این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شوش (شهر باستانی)، ساخته شده‌است.

دسترسی به این اثر باستانی از جاده‌ای انحرافی در جاده شوش به اهواز و همچنین از جاده شوشتر به هفت تپه (جاده کشت و صنعت کارون) مقدور است.

این مکان نزد باستان‌شناسان به «دور-اونتَش» معروف است که به معنای «دژِ اونتش»» است.

اونتاش گال پادشاه ایلام باستان است که دستور ساخت این شهر مذهبی را داده‌است. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شده‌است و مرتفع‌ترین بخش آن است.

این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شوش (شهر باستانی)، ساخته شده‌است. و در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید.

در سال ۱۸۹۰ میلادی زمین‌شناس سرشناس ژاک دو مورگان گزارش میدهد که در ناحیه چغازنبیل معادن نفت وجود دارد. گویا شرکت نفت ایران در پی همین گزارش بود که پایه‌گذاری شد. پس از گذشت پنجاه سال مهندسانی که سرگرم فعالیت‌های نفتی در چغازنبیل بودند آجری را یافتند که روی آن نوشته‌هایی بود. آجر را برای باستان‌شناسانی که در شوش کاوش میکردند فرستادند و پس از آن یک زنجیره کاوشهایی در چغازنیل صورت گرفت که به کشف معبد چغازنبیل و آثار مهم دیگری انجامید.

چغازنبیل جزبناهای ایرانی است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است.

در چغازنبیل کتبه‌ای با متن زیر به پیدا شد.

من اونتاش گال: آجرهای طلائی را حکاکی کردم. من در اینجا این مأوا را برای خدایان گال و اینشوشیناک برپا کردم و این مکان مقدس را هدیه کردم. باشد که کارهای من که هدیه‌ای است برای خدایان گال و اینشوشیانک پذیرفته شود.

اندازه بلندی آغازین آن ۵۲ متر و ۵ طبقه بوده‌است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی مانده‌است. زیربنای چغازنبیل یک مربع ۱۰۵ متر در ۱۰۵ متر است، یعنی حدود دو برابر یک زمین فوتبال.

زیگورات چغازنبیل سمبل هنر و معماری ایلامی است.

این بنا در سال 1933 توسط براون كشف شد و توسط هیات گیرشمن در سالهای 1951 تا 1962 به طور كامل از زیر خاك بیرون آمد.

زیگورات در مركز شهر دور-اونتاش قرار داشت كه در سال 640 پ میلاد به فرمان آشور بانی پال در جنگ با هومبان هالتاش آخرین شاه ایلام ویران شد.

تاريخ : سه شنبه 30 آذر 1395

| 16:15 | نویسنده : اصغر رضایی گماری |

سئوالات درس 11و 12مطالعات نهم

مطالعات نهم

درس 11 و 12

نمونه سئوالات همراه با پاسخ فعالیت ها

جهت دریافت هر درس بر روی ارگ پیشگامان کلیک کنید

درس11مطالعات ارگ پیشگامان

درس 12 مطالعات ارگ پیشگامان